Enero 13, 2013

Mahal kong Talaarawan,
 
    Araw ng Linggo dapat mag sisimba ako ng maaga kaya ngalang hindi ako agad nagising ng maaga kaya sa tanghali nalang ako nag simba doon ako nag simba sa victory sa robinson kasama yung ate ko simula na nung dumating kami dun at wala nadin kaming maupuan at may isang lalaki na tumayo para paupuin kami ambaet nga ng lalaki e haaha. pag tapos naman ng service kumain kami ni ate sa MCDO para doon mananghalian at umuwi nadin kami pagkatapos . pagdating namin sa bahay nagpahinga kami at maya maya  nanuod kami ng CD na dala ni ate at pagdating ng hapon nagmiyenda kami at ang ginawa ko  naman nanuod pagtapos at nagcomputer para iupdate konarin yung blog ko haiss andami kong tinype .

Enero 12, 2013

Mahal kong Talaarawan,

     Tanghali na akong nagising dahil medyo gabi nadin ako natulog nung gabi . ahhmm wala naman akong ginawa masyado nagayong araw kundi kumain at maupo lang manuod at mag text din hanggang gabimganun lang ang ginawa ko at hinantay ko nalang na antukin ako :D

Enero 11, 2013

Mahal kong Talaarawan,

 Pangalawang araw na ng aming exam at ganun parin gumising ako ng maaga para magreview at pag pasok ko sa skul wala pamasyado yung iba kong kaklase at si mam medyo matagal dumating kaya maedyo nahuli na kami sa oras ng pagsisimula ng exam at ayun si kaya si mam tayamora muna ang nagsimulang magpa exam saamin unang exam namin ay math nagsimula nakami at maya maya dumating nadin si mam norbie pangalawa naman naming tinest ay english sunod Tle at ap. at nang matapos na namin ang exam ayun success natapos nadin namin score nalang ang hihintayin namin . nung uwian naman namin tumambay muna kami ng ilang minuto sa  skul at nakakatawang pangyayari naman nung magkakwentuhan kami ni raimchelle yung portfolio nya sa chemistry na kinuha nya kay mam hinawi nya sakin eh nabitawan nya ayun nashoot sa fish pond tamang tama nasa may fish pond panaman kami ayun nabasa tuloy yung portfolio nya :D ako pa talaga kumuha haha. at pag uwi namin pagdating ko naman sa bahay kumain ng tanghalian at ayun natulog at paggising wala namng ginawa sa bahay. nanuod lang.

Enero 10, 2013

Mahal kong Talaarawan,

  Gumising ako ng 5:00 ng umaga dahil 7:00 panaman daw ang pasok gumising ako ng maaga para magreview at pagdating ng 6:30 pumunta nako ng skul  at pagdating ko naman sa skul natatawa ako kay clado dahil pagpasok ko palang ng pinto tinawag nya na agad yung pangalan ko at anlakas pa para lang hiramin yung stabilo gagamitin nya para ipang lettering sa portfolio natawa ako sa kanya anlaks pa ng boses ayun hindi pa nagsisimula ang test wala pa si mam norbie maiinagy pa ang lahat at mayamaya dumating na si mam nagsimula nadin ang unang araw ng exam at ang unang tinest namin ay ang chemistry sunod ang filipino mapeh at ep yun ang unang araw  ng test namin at pagkauwi namin maaga kami nakauwi dahail maagang nagsundo yung tricycle na nagsusundo samin ni Raimchelle at pag uwi ko sa bahay kumain ako ng Tanghalian at natulog agad para mamaya paggising ko ay magrereview ako hanggang sa matulog ako.

Enero 09,2013

Mahal kong Talaarawan,

 Wala kaming first subject wala si mam norbie kaya daldalan lang ang ginawa ng buong klase pero nag pasulat si mam manlagnit ng lecture ginamit nya yung time ni mam para pagsulatin kami para mamaya discusssion nalang daw kami at pagdating naman ng suject na mapeh nagpaiwan lang ng isusulat si mam nacolangga ksi may ginagawa sya reviewer nadin namin yun para sa test namin bukas. sa english naman nag  unit test kami at nung filipino time wala kaming guro wala si ginang at ginoong mixto kaya walang nagturo samin sa tle naman wala din si sir espina kaya puro daldalan lng ang nagawa namin at pagdatingnaman ng ap nagcheck kami ng note book at naglecture ng kaonti at sa chemistry naman nagdiscuss si mam manlagnit yung ibang kasli sa exam at nakakainis pa hindi pa ni mam narecor yung 1/4 ko na nandun yung mga seatwork at lectures sa note book ko kaya nung uwian ginawa ko ulit at pinasa ko kay mam.

Enero 08, 2013

Mahal kong talaarawan,

   Pagdating ko ng skul medyo nalate ng pagpasok nandun nakasi si mam norbie buti maguumpisa palang mag lesson ayun pagdating ko maglelesson na at sa time naman ng Mapeh naglecture  si mam nacolangga ng bagong topic  about music meyo binilisan namin ang pagaaral dahal hindi panamin nadidiscuss ang Music sa thursday na yung exam kaya binilisan namin yung pagdidiscuss para mahabol namin yung ibang topic sa english naman nagturo ng kaunti si sir at mayrong mga sinbi at sa filipino naman wala si mam mixto kaya si sir mixto muna ang pumalit sa kanyaat pagdating naman ng TLE yung magagaling namin classmate sa pagpapaint  ay pinag demo ni sir espina pinakita samin ni kung pano magpaint ng bato. sa ap naman nag lesson kami at sa chemistry nagcheck kami ng mga notebook. at pagkauwi ko ng bahay natulog kaagad ako pagtapos ko kumain at pagising konaman ginawa ko mga assignment ko at kinagabihan natulog nako ng maaga..

Enero 07, 2013

Mahal kong Talaarawan,

  Gumising nanaman ng maaga para pumasok sa skul . at ayun pagdaing namin sa skul madami na nagsipasok    nagkitakita na ulit ang iingay nanaman daldalan nanaman ang lahat :D ayun pag pasok mayamaya nag start na ang klase. pag uwi ko galing skul pumunta kami ng aking kaibigan sa SM niyaya nya akong gumala bonding nadin namin un tagal nadin namin hindi nagkakausap e kaya gumala kaming dalaa nagikot ikot kami dun nagkwentuhan nadin . kumain kami sa KFC at nagpunta sa timezone nilibang namin ang aming mga sarili kumanta din kami dalawa haha ayun medyo nagpatagal muna kami sa SM nagpalamig kami dun at bandang alas kwatro umuwi nadin kami pag dating ko naman sa bahay ginawa ko mga skul works ko at natulog nako ng maaga.

Enero 06, 2013

Mahal kong Talaarawan,

        arw ng linggo gumising kami ng maaga pupunta kami sa tanay kasama namin yung Tita ko service namin yung sasakyan nila grabe malayo layo din . pero ang ganda ng lugar dun pumunta kami sa sierra madre pununtahan namin ung malaking rebulto ng birhen yung loob pala nun ay may simbahan grabe ang laki . tapos dun nadin kami kumain ng tanghalian may baon kasi kaming pagkain . tapos tumulay pa kami sa hanging bridge nakaka luha parang mahuhulog ka. mayroon ding zip line kaso hindi kami sumakay syang gusto ko sanang sumakay dun haha.. tapos nagpicture picture kami dun ang ganda kasi ng view antagal din namin dun hapon nakami nakauwi . nakakapagod sa byahe mejo may kalayuang taglay din pala yung Tanay haha . pag uwi naming bahay nag pahinga kami kumain at maya maya natulog nako ng maaga may pasok nadin kasi kinabukasan.

Enero 05, 2013

Mahal kong Talaarawan,

      Sabado nagising ako ng alas 9:00 ng umaga . nagalmusal agad ako gutom na gutom na ksi ako pag gising . pagtapos ko naman kumain naligo nadin umalis kasi kami ng ate ko pumunta kami sa Tita ko sa Antipolo pinatignan kasi ng tita ko yung computer nila sa ate ko at pinaayos pagdating namin dun nanuod naman kami ng movie yung nakakatakot hindi nga lang matandaan yung pamagat :D .. pagkauwi naman namin gabi na kami nakauwi ni ate dun nadin kasi kami pinakain ng hapunan ni tita natulog agad ako kasi inaantok na ako napagod din sa pagpuntanamin sa antipolo at sa mga ginawa namin dun .

Enero 04, 2013

Mahal kong Talaarawan,

     Pagpasok nanaman ulit namin sa skul onti parin kami at parang nadagdagan yung mga absent kahapon tinamad na din pumasok ung inba sa amin at sa ibang section naman isa lang yung istudyante pumasiok sa section nila haha naisip konga din na hindi nalang pumasok pero pumasok parin ako sayang din yung panahon para matuto kaya pumasok nalang ako . wala kaming first period kaya daldalan ang lahat ganun din sa mapeh wala kaming guro at sa english naman pasahan na nung Faith goals namin na projectyung iba saamin pinakita sa harapan yung mga faith goals na ginawa namin isa na dun ako nagvolunteer ako na ipakita ko yung gawa ko me plus 5 kasi kaya tumayo nadin ako . at ayun tuloytuloy ang klase . pag uwi ko naman sa bahay ganun padin natulog at paggising guinawa yung dapat gawin .

Enero 03, 2013

Mahal kong Talaarawan,


                 Pasukan nanaman kaya gumising nanaman ng maaga para magayos para pumunta sa skul . pansin ko onti ang mga pumapasok kaya  kami ni verbo wala kami masyadong nadadaanan na mga pumapasok na istudyante . pagdating naman namin sa skul onti lang kami sa room maraming mga klasmeyt namin na hindi nagsipasok ganun din sa ibang section maraming  hindi pumasok sa skul kaya onti lang ang mga estudyante . sa room naman sa line namin mga hindi pumasok kaya andaming mga bakanteng upuan . at maya may nag start na magturo ang mga teacher. pagkauwi ko naman sa bahay galing skul kumain ako at nagpahinga at maya maya natulog din . paggising ko naman nanuod lang ng t.v hanggang sa mag gabi at natulog ako ng maaga.

Enero 02, 2013

Mahal kong Talaarawan,

       Tinatamad pa akong bumangon nung magising ako kaya nakahiga lang muna ako sa kama at maya maya  din tumayo na ako kumain ng almusal at maya maya nagsoundtrip ako wala kasi akong magawa nung umaga kaya nag soundtrip nalang ako pinapakinggan yung mga favorite songs ko . at naalala ko me pasok na bukas parang tinatamad pako pumasok gusto ko sanang sa lunes nalang dalawang araw nalang naman din haha katamaran :D  yun naalala ko yung pagpasok sa school papasok nanaman ulit kami di na peding magpuyat  nung tanghalian naman kumain nako medyo maaga nung kumain ako nagutom na kasi agad eh wala namang ginawa haha .. ayun wala paring magawa kaya pagdating ng hapon natulog nalang ako hanggang sa magising walang masyadong ginawa at naalala ko hindi ko pa napopost yung mga diary ko nakablog pala ko eh nasa papel pa yung mga sinulat ko kaya ayun andami kong tinayp  anong oras nako natapos mag aalas dose na me pasok panaman bukas.

Enero 01, 2013

Mahal kong Talaarawan,

     Tuwing Bagong Taon may Family Reunion kami sa side naman ni Ppapa sama sama ulit magkakamaganak. Tanghali ang pagsasamasama namin . Tanghalian ng kami pumunta ng Family ko sa Antipolo dun ginanap yung reunion namin sa bahay ng tita ko una nagsikain muna kami at maya maya  nagpalaro na yung tito ko ang saya ng mga games nagkakatuewaan kami ayun nanalo ako sa mga games kaya enjoy na enjoy ako tapos yung mga pinsan kong maliliit nagsasayawan ang cucute nilang tignan at pagtapos naman magpalaro nagkainan ulit kami at pagtapos nagpalaro ulit ayun nagkakatuwaan nanaman ang saya namin mayamaya naman nagpicturan at kanya kanyanang ingayan ng bawat maganak ansaya ng reunion ang saya ng new year sama sama ulit mga magkakamaganak.

Disyembre 31, 2012

Mahal kong Talaarawan,
 
     Media Noche na mamaya , sumama ako kela papa para bumili ulit ng panghanda sa disperas naman ng bagong taon. Pag uwi namin sa bahay kaming dalawa ni ate ang nagbalot ng dalawang kilong shanghai grabe nakakapagod at nakakagutom pa anung oras na kami nun nakakain mga ala una na :D pagtapos nagkantahan kami nilabas pa ni papa yung speaker anlakas tuloy ayun kantahan kami at nung nagsawa nagpatugtug naman kami at dumating yungpinsan kong si april kasama nya yung mama nya pati yung ate nya magllilinis kasi sila ng bahay ng Lolo kong namatay antagal na kasi walang nakatira doon simula nung namatay si Lolo kaya nilinis nila kami naman ni april nagkwentuhan hindi rin nagtagal umuwi nadin sila. mga 5:00 pm nagkantahan ulit kami may Laser show system pa parang nasa party :D  habang himihimtay namin yung new year kantahan muna kami at nagtugtugan at nung malapit ng mag 12:00 kasama ko yung kaibigan ko na si Angelica lumabas kami ng bahay kaya ngalang andaming nagpapaputok kaya hanggang tapat lang kami ng bahay at nung 12:00 na putukan na ang ingay na ng buong paligid Bagong Taon na !! :D nagpapaputok na yung mga atao kami naman ni Angelica nagpaputok kami ng Fountain pagtapos kainana na mga anung oras na ko nakatulog mga 2:00 ayun natulog nako.

Disyembre 30, 2012

Mahal kong Talaarawan,

     Tanghali nanaman kami nagising ni Ate mag chuchurch panaman sana kami ng 11:00 sa Victory kaso magaalas onse  na kami nagising dahil sa kasarapan ng tulog :D kaya sabi ni ate mamayang 7:00 nalang kami magsimba doon kaya ayun sa bahay lang muna nanuod muna ng t.v ako naman nagtetext at inayos muna ni ate yung PC nagbure sya ng mga files andami nakasi kaya naghahang at andami naring virus kaya inayos nya muna. Pagtapos mga 6:30 umalis na kami at pumunta na kami sa Robinson mag chuchurch na kami sa Victory at tamang atamg may fireworks display panaman pagtapos ng service punta daw kami dun sabi ni ate at nung natapos nga yung service akala ko pupunta kami hindi na natuloy nagugutom nadaw si ate at gusto nya nang matulog nakakainis ! nabadtrip ako ayun bumili kami ng BBQ inulam namin tapos natulog nalang ako sa Badtrip gusto ku panaman panuodin yung Fireworks ><.

Disyembre 29, 2012

Mahal kong Talaarawan,

     Buti nalang medyo maga ako nagising mga 9:00 ng umaga nagising na ako kumain ako ng almusal sinangag at ulam na haotdog at itlog at inumin na gatas pagtapos nanuod ng t.v humiga at nagtext at hinintay ko yung tanghalian kumain at natulog maya maya . hapon nako nagising mga alas kwatro na hapon nadin akong nakaligo. kinagabihan dumating na si ate may dalang CD na pamagat Sleeping Hollow akala ko nakakatakot hindi pala puro patayan naman kaya di ko na tinuloy na panuorin nagtext nalng ako hanggang sa  antukin na ako at natulog na

Disyembra 28, 2012

Mahal kong Talaarawan,

   Nagising ako ng Maaga mga alas sais paggising ko kumain ako at maya maya nahiga sa sofa habang nanunuod ng T.V ayun hanggang sa antokin ulit ako natulog ulit alas onse nako nagising malapit na yung Please be careful with my heart pinanuod ko habang nanananghalian ako pagtapos nun naligo nako at maya maya nanungkita ako ng mangga sa puno namin natakam kasi ako kumain :D ayun natulog ulit ako matapos ko kumain ng mangga at paggising ko ng hapon nagopatulong si ate mag ayos ng gamit nya grabe kasi ang kalat kalat sa gabi naman maaga akong natulog ang aga kasing inantok :D

Disyembre 27,2012

Mahal kong Talaarawan,

   Tanghali nanaman ako nagising mga alas dyis pasado na ng magising ako . kumaen paggising at nanuod ng T.V lalo na yung inaabangan ko panuorin yung Please be careful with my Heart :D  pagtanahalian na kumain ako at naligo pagkatapos ayun maghapon sa T.V at walang ginawa kuntdi magtext lang ang ginawa ko habang nakahiga sa sofa hanggang sa nakatulog . sa gabi kumain ng hapunan nag text nanuod at natulog haha.

Disyembre 26, 2012

Mahal kong Talaarawan,

    Gumala kami ng aking Kaklase nanuod kami ng sine sa Sta.Lucia mga alas dose kami nagpunta doon at nung magkita kami pumunta na kami sa sinehan para manuod pinanuod namin yung Shakerattleandroll14 bumili kami ng popcorn para habang nanunuod may kinakain kami yun nga lang hindi namin akalain na hindi pala maganda yung palabas na Shakerattleandroll14 Hindim sya nakakatakot at ang corny haha nakakatawa nga ee parang komedya ayun kahit na ampanget ng pinanuod namin inenjoy nalang namin :)  at pagtapos namin manuod pumunta naman kami sa markina nag lalakad kami sa overpass at nagutom uyung kaklase kaya kumain muna kami sa Jollibee at pumunta na ng Marikina doon sumakay kami sa Boomerang grabe! nakakalula nanghina ako o.O  haha sumakay din kami sa Ferriswheel nakakalula din nag enjoy din kami sa perya yungmaghahagis ng barya tapos ishooshoot sa box at nakakatuwa dahil nakakashoot kami ng ilang beses :D at ayun medyo napansin namin na dumidilim na kaya umuwi na kami. pagdating ko sa bahay pagod na pagod ako kaya nakatulog ako ng maaga :D

Disyembre 25, 2012

Mahal kong Talaarawan,

       Pananghalian kami nagpunta ng Family ko sa Cainta doon sa bahay ng Lola ko doon kasi gaganapin yung Family reunion namin sa side ng Mama ko nagkitakita at nagsamsama kaming magkakamaganak samasama naming sinelebreyt yung CHRISTMAS ! :) ayun nagkitakita kami nagkakasiyahan ang lahat . Super enjoy sa mga palaro at napaka sarap ng mgahanda at masayang nagkakatuwaan yung mga Tito't Tita ko nagsasayawan sila nakakatuwa silang tignan :D  ayun nakita ko nanaman yung mga pinsan ko na sa malayo pa sila nakatira malayo sa amin kaya yun yung time na nakasama ku naulit sila kaya nakapagbonting kami nag usap-usap at inalam namin kung anu na balita ng bawat isa . Super saya ng PASKO nakasama ko yung mga kamaganak ko at yung mga pinsan ko dahil minsan lang manyari to sa isang taon ang magsama-sama ang lahat at kumpleto.  ^__^

Disyembre 24,2012

Mahal kong Talaarawan,

    Desperas na ng Pasko. Sumama ako kela Mama bumili ng panghanda namin sa Noche buena. at paguwi namin nagpahinga kami at bandang hapon pumunta kami ni mama pati ni ate sa marikina para bumili ng pang exchange gift namin bukas sa Reunion namin nagikot ikot kami dun at pagkatapos namin makabili umuwi na agad kami andami kasing tao nakakairita kaya umuwi na kami at pagdating namin sa may lugar namin may ipapalabas na handman kaya di muna ko dumeretso sa bahay nanuod muna ako kasi mag uumpisa na . Perform nila yun para sa Christmas ang ganda :) at nung natapos din umuwi agad ako para kumain ng hapunan at nagpahinga at natulog na.

Disyembre 23, 2012

Mahal kong Talaarawan,

     Pumunta kami ni ate sa Divisoria bibili sya ng pangregalo nya sa mga inaanak nya sinama nya ako mga 10:00 na kami umalis medyo natagalan ngalang kami sumakay sa me Santolan nag LRT kasi kami hinintay pa kasi namin si tita sinamahan niya kami pagdating namin pumunta kami sa 168 at 999 doon kami bumili andaming tao grabe siksikan at nung nakaramadam kami ng gutom kumain kami sa may Food court  para doon mananghalian hindi ko ngalang kinaya yung lamig dun sobrang lakas ng aircon wala panaman akong dalang jacket kaya giniginaw ako. at pagtapos nagikot-ikot ulit kami padilim na nung makauwi na kami balak panaman namin ni ate pumuntang Robinsons para magchurch dun sa Victory aabot panaman kami kasi pagod na si ate at inaantok nadin ganun din ako gaya dumeretso na kami pauwi pagdating namin ng bahay kumain ng hapunan at maya mya natulog nadin kami ni ate.

Disyembre 22, 2012

Mahal kong Talaarawan,

      Tanghali na akong nagising ang sarap kasi ng tulog ko :)) ayun hindi nako nakakain ng almusal deretso tanghalian na.  at nanuod lang ako ng T.V at nakahiga , mga alas dos na hapon nagtext yung tita ko pinapunta kami sa bahay nila sa antipolo birthday kasi ng anak niya yung pinsan ko ayun pinakain kami ng handa nila at ginawa namin nagkantahan kami ako naman masyadong nagenjoy sa pagkanta ginawa ko kanta ko na kanta halos nakatulaog na sila kanta parin ako hanggang sa di na gumana yung mike nawawala wala na Haha. dun
nako napatigil sa pagkanta sa paguwi naman namin dumerecho kami sa Marikina kasama si Tiata bibilhan nya kasi ng sapatos yung pinsan ko ayun ikot ikot kami mga hapon nadin kami nakauwi.

Disyembre 21, 2012

Mahal kong Talaarawan,

        Ngayong araw simula na ng aming Christmas Vication wala na kaming pasok at sa january 3 na ang aming balik. wala naman akong masyadong ginawa ngayong araw nagpahinga lang ako dahil sobra akong napagod sa mga nagdaang araw na may pasok sa school, nanood lang ng T.V , nagtext  , kumain at matulog lang ang ginawa ko.

Disyembre 20, 2012

Mahal kong Talaarawan,
 
             Ngayong araw yung CHRISTMAS PARTY! namin nagising ako ng maaga ewan ko ba kung bakit ako nagising ng maaga excited ata? haha  :). Kumain ako , naligo at nag-ayos  maaga pa nung matapos ako mag-ayos kaya naghintay lang muna ako. Hinintay ko din si Raimchelle dahil sabay kami sa pagpunta sa school at pagdating namin sa school onti palang ang mga kaklase namin kaya nag hintay hintay kami hanggang sa dumating na ang lahat. At ng magsimula kami medyo hindi handa ang aming party sa pagsimula nagsimula kasi kami ng walang kasamang teacher kami kami lang kaya wala kami masyadong nagawa nagkaroon kami ng games dalawang beses lang at pagtapos nun kumain na kami nakakadismaya nga pagdating ng kainan nagkaubusan ng pagkain yung iba hindi nakakain ng handa kabilang nako doon hindi nga  ako nakakain ng inihanda ng grupo namin 70Php. panaman ang ambagan namin doon :( wala ding baso nagkaubusan yung sound system naman namin hindi maganda kaya naboring ako kaya lumabas ako ng room kasama si Raimchelle at Noimie umupo kami sa may Fish pond kasama namin si Galvez nagpaturo kami ni raimchelle mag Gitar.
     Pagtapos naman ng Christmas party namin saka lang dumating si Mam Norbie ayun Tambay muna kami sa School aga kasi namin natapos nag picturan kami. Pagtapos pumunta namin kaming magkakaklase sa Sta.lucia  una kumain muna kami dun di kasi kami nabusog sa kinain namin nung party pagtapos pumunta kami sa WOF sumakay kami sa rides kaso isa lang yung nasakyan namin yung Bomb car lang andami kasi tao e halos mga istudyante kaya sobrang hahaba ng mga pila sa mga rides. kaya naglakad lakad nalang kami dun sa mall punta kami sa may kantahan at kumanta kami pagtapos umuwi nadin kami hapon na kasi baka gabihin kami at mahihirapan kami sumakay kaya umuwi na kami . Pagdating ko naman sa bahay nagpahinga ako napagod kasi .

Disyembre 19, 2012

Mahal kong Talaarawan,

       Ngayong araw hindi ako pumasok sa tamang oras ng pagpasok namin mga 8:00 na ko ng umaga pumasok dahil hindi ko agad natapos ang paggawa ng bakod sa miniature ko masyadong rush ang ginawa ko . Buti nalang kasabay ko si Verbo pumasok silang mga excuse para ipasa yung mga gawa din nilang miniature ngayong araw na kasi ijujudge yung mga gawa namin pipiliin na kung sino yung pinaka maganda. At  sa time na ng TLE me program kami na pinamunuan ng ilan naming kaklase at may mga guro naman para magjudge sa mga gawa namin. At sa napili sa top 3 na may magandang gawa ay si Soltes , top 2 si Siega , at ang Pinaka magandang miniature na gawa ay yung kay Sallador ang ganda kasi ng gawa niya may Fish pond pa . ang swerte nila exempted sila sa exam :) . At sa aming paguwi kami nang mga Third year ang manonood   sa Cultural Show. at nung napanood kona ang gagaling ng mga performer napahanga ako lalo na sa aking mga kaklase.

Disyembre 18, 2012

Mahal kong Talaarawan.

              Nagising ako ng 5:30 ng umaga medyo Late nako nagising dali dali akong nag-ayos ng mabilis at nakakainis pa antagal ko pang nakasakay ng tricycle at pagdating ko sa school buti nalang wala pa si Mam Norbie at nadatnan ko yung mga kaklase kong ang iinagy nila at may kanya kanyang ginagawa lalo na yung TLE yun ang karaninwang pinagkakaabalahan ng lahat ang paggawa ng miniature namin last day nalng kasi para gawin namin yung mga bahay namin at bukas na ijujudge yung mga gawa namin at pipiliin na kung sino sino ang may magagandang gawa. ayon dumating din si Mam kaso late na sya simula na ng Pagtuturo ng bawat guro.
            Pagdating ko naman sa bahay sa pagtapos ng uwian di ko na napigilan ang antok kumain ako pagdating at saka natulog ilang oras din nagtagal ang tulog ko 6:00 na hapon ako nagising at sa pag gising ko kumain muna at agad kong ginawa yung miniature ko hindi ko pa talaga tapos at wala pa akong mga bakod kaya ginawa ko naagad hanggang sa ginabi nako at tinamaan na ko ng antok at hindi ko parin tapos yung miniature ko kaya napagisipan ko na tapusin ko ito bukas ng umaga.

Disyembre 17, 2012

Mahal kong Talaarawan,

    Araw ng Lunes pumasok nanaman kami sa school. Ayun Gumising ng maaga para mag handa sa pagpasok, Wala akong kasabay sa pagpasok dahil yung kasabay ko na si Verbo ay kabilang sa mga excuse naming mga kaklase dahilan ng magpeperform sila sa gaganaping Cultural Show sa aming school. at sa pagpasok ko sa school onti lang kami dahil maraming kabilang sa aming kaklase na magpeperform sa Cultural Show Kaya  Dahil dito maikli lang ang oras ng klase namin dahil 4pm sila magtatanghal.
  Maaga nga ang uwian namin kaya napagpasyahan naman namin ni Raimchelle na pumunta sa Sta. Lucia Para Bumili ng ipangreregalo namin. umuwi muna kami ng bahay para kumain saka kami nagpunta . Palakad lakad kami sa mall naghahanap ng pangreregalo napagod kami dahil sa una wala kami makita sa kung ano ang ireregalo namin sa aming pagbibigyan at nung makanap na kami pagod na pagod na yung mga binti namin kakalakad :D sa pag uwi namin medyo madilim na inabutan na kami ng dilim. Pagdating ko naman sa bahay agad kong ginawa yung T.L.E ko naalala ko meron pa akong hindi natatapos na gawain sa school yung miniature ko di ko pa napipinturahan buti nalang tinulungan ako ni Papa magpintura antok na antok na din ako yung time na yun napagod kasi ako sa pag alis namin ni Raimchelle.

Mabangis na Lungsod

Sadyang may mga taong malupit at mapang-api. Kung sino pa ang mahina at aba, siya pang kinakaya-kaya.

Ang gabi ay mabilis na lumatag sa mga gusali, lumagom sa malalaki't maliliit na lansangan, dumantay sa mukha ng mga taong pagal, sa mga taong araw-araw ay may bagong lunas na walang bias. Ngunit ang gabi ay waring manipis na sutla lamang ng dilim na walang lawak mula sa lupa hanggang sa mga unang palapag ng mga gusali. Ang gabi sa kalupaan ay ukol lamang sa dilim sa kalangitan sapagkat ang gabi sa kalupaan ay hinahamig lamang ng mabangis na liwanag ng mga ilaw-dagitab.

Ang gabi ay hindi napapansin ng lalabindalawahing taong gulang na si Adong. Ang gabi ay tulad lamang ng pagiging Quiapo ng pook na iyon. Kay Adong, ang gabi'y naroroon, hindi dahil sa may layunin sa pagiging naroroon, kundi dahil sa naroroon katulad ng Quiapo. Sa walang muwang na isipan ni Adong, walang kabuluhan sa kanya kung naroon man o wala ang gabi- at ang Quiapo.

Ngunit isang bagay ang may kabuluhan kay Adong sa Quiapo. Alisin na ang nagtatayugang gusali roon, alisin na ang bagong lagusan sa ilalim ng lupa, alisin na ang mga tindahang hanggang sa mga huling oras ng gabi'y mailaw at mabawasan ang mga taong pumapasok at lumalabas doon, dahil sa isang bagay na hinahanap sa isang marikit na altar. Sapagkat ang simbahan ay buhay ni Adong.

Kung ilang hanay ang mga pulubing naroroon at mga nagtitinda ng tiket ng suwipistek, ng kandila, ng kung anu-anong ugat ng punongkahoy at halaman. As sa mga hanay na iyon ay nakatunghay ang simbahan, naawa, nahahabag. At nakatingala naman ang mga hanay na iyon, kabilang si Adong. Hindi sa simbahan kundi sa mga taong may puso pa upang dumukot sa bulsa at maglapag ng konting barya sa maruruming palad.

Mapapaiyak na si Adong. Ang tingin niya tuloy sa mga ilaw-dagitab ay parang mga piraso ng apoy na ikinakalat sa kalawakan.Kangina pa siyang tanghali sa loob ng marusing na bakuran ng simbahan, nagsawa na ang kanyang mga bisig sa wala pang tunog ng katuwaan. Bagkus ang naroon ay bahaw na tunog ng babala. Babalang ipinararamdam ng pangangalam ng kanyang sikmura at sinasapian pa ng takot na waring higad na gumagapang sa kanyang katawan.

"Mama... Ale, palimos na po."

Ang maraming mukhang nagdaraan ay malalamig na parang bato, ang imbay ng mga kamay at hiwatig ng pagwawalang-bahala, ang hakbang ay napapahalaga ng pagmamadali ng pag-iwas.

"Palimos na po, ale... hindi pa po ako nanananghali!"

Kung may pumapansin man sa panawagan ni Adong, ang nakikita niya ay irap, pandidiri, pagkasuklam. "Pinaghahanapbuhay 'yan ng mga magulang para maisugal." madalas naririnig ni Adong. Nasasaktan siya, sapagkat ang bahagi ng pangungusap na iyon ay untag sa kanya ni Aling Ebeng, ang matandang pilay na kanyang katabi sa dakong liwasan ng simbahan.

At halos araw-araw, lagi siyang napapaiyak, hindi lamang niya ipinahahalata kay Aling Ebeng, ni kanino man sa naroroong nagpapalimos. Alam niyang hindi maiiwasan ang paghindi sa kanya ng limang piso, sa lahat. Walang bawas.

"May reklamo?" ang nakasisindak na tinig ni Bruno. Ang mga mata nito'y nanlilisik kapag nagpatumpik-tumpik siya sa pagbibigay.

At ang mga kamayy ni Adong ay manginginig pa habang inilaladay niya sa masakim na palad ni Bruno ang salapi, mga baryang matagal ding kumalansing sa kanyang bulsa, ngunit kailan man ay hidni nakarating sa kanyang bituka.

"Maawa na po kayo, Mama.. Ale.. gutom na gutom na ako!"

Ang mga daing ay walang halaga, waring mga patak ng ulan sa malalaking bitak ng lupa. Ang mga tao'y naghihikahos na rin. Ang panahon ay patuloy na ibinuburol ng karukhaan.

Ang kampana ay tumutugtog at sa loob ng simbahan, pagkaraan ng maikling sandali, narinig ni Adong ang pagkilos ng mga taong papalabas, waring nagmamadali na tila ba sa wala pang isang oras na pagkakatigil sa simbahan ay napapaso, nakararamdam ng hapdi, hindi sa katawan, kundi sa kaluluwa. Natuwa si Adong. Pinagbuti niya ang paglalahad ng kanyang palad at pagtawag sa mga taong papalapit sa mga taong sa kanyang kinaroroonan.

"Malapit nang dumating si Bruno..." ani Aling Ebeng na walang sino mang pinatutungkulan. Manapa'y para sa lahat na maaring makarinig.

Biglang-bigla, napawi ang katuwaan ni Adong. Nilagom ng kanyang bituka ang nararamdamang gutom. Ang pangambang sumisigid na kilabot sa kanyang mga laman at nagpapantindig sa kanyang mga balahibo ay waring dinaklot at itinapon sa malayo ng isang mahiwagang kamay. Habang nagdaraan sa kanyang harap ang mga taon malamig, walang awa, walang pakiramdam-nakadarama siya ng kung anong bagay na apoy sa kanyang kalooban. Aywan niya kung bakit gayon ang nararamdaman niya matapos mapawi ang kanyang gutom at pangamba. Kungng ilang araw na niyang nadara iyon, at hanggang sa ngayon ay naroroon pa't waring umuuntag sa kanya na gumawa ng isang marahas na bagay.

Ilang barya ang nalaglag sa kanyang palad, hindi inilagay kung inilaglag, sapagkat ang mga palad na nagbibigay ay nandidiring mapadikit sa marurusing na palad na wari bang mga kamay lamang na maninipis ang malinis, dali-daling inilagay ni Adong ang mga barya sa kanyang lukbutan. Ilan pang barya ang nalaglag sa kanyang palad. At sa kaabalahan niya'y hindi na napansing kakaunti na ang mga taong lumalabas mula sa simbahan, makita na naman ni Adong ang mga mukhang malamig, ang imbay ng mga kamay na nagpapahiwatig ng pagwawalang bahala, ang mga hakbang ng nagmamadaling pag-iwas.

"Adong... ayun na si Bruno" narinig niyang wika ni Aling Ebeng.

Tinanaw ni Adong ang iniguso sa kanya ni Aling Ebeng. Si Bruno nga. Ang malapad na katawan, ang namumutok na mga bisig. Ang maliit na ulong pinapangit ng suot na gora. Napadukot si Adong sa kanyang bulsa. Dinama niya ang mga barya roon. Malamig. At ang lamig na iyon ay waring dugong biglang umagos sa kanyang mga ugat. Ngunit ang lamig na iyon ay hindi nakasapat upang ang apoy na nararamdaman niya sa kangina pa ay mamamatay. Mahigpig niyang kinulong sa kanyang palad ang mga baryang napagpalimusan.

"Diyan na kayo, Aling Ebeng... sabihin ninyo kay Bruno na wala ako!" mabilis niyang sinabi sa matanda.

"Ano? naloloko ka na ba. Adong? Sasaktan ka ni Bruno. Nakita ka ni Bruno!"

Narinig man ni Adong ang sinabi ng matanda, nagpatulog pa rin sa paglalakad, sa simula'y marahan, ngunit nang makubli siya sa kabila ng bakod ng simbahad ay pumulas siya ng takbo. Lumusot siya sa pagitan ng mga dyipni na mabagal sa pagtakbo. Sumiksik siya sa kakapalan ng mga taong salu-salubong sa paglalakad. At akala niya'y nawala na siya sa loob ng sinuot niyang mumunting iskinita.

Sumandal siya sa poste ng ilaw-dagitab. Dinama niya ang tigas niyon sa pamamagitan ng kanyang likod. At sa murang isipang iyon ni Adong ay tumindig ang tagumpay ng isang musmos na paghihimagsik ng paglayo kay Bruno, ng paglayo sa Quiapo, ng paglayo sa gutom, sa malalamig na mukha, sa makatunghay na simbahan, sa kabangisang sa mula't pa'y nakilala niya at kinasusuklaman. Muling dinama niya ang mga barya sa kanyang bulsa. At iyon ay matagal din niyang ipinakalansing.

"Adong!" Sinunsan iyon ng papalapit na mga yabag.

Napahindik si Adong. Ang basag na tinig ay naghatid sa kanya ng lagim. Ibig niyang tumakbo. Ibig niyang ipagpatuloy ang kanyang paglayo. Ngunit ang mga kamay ni Bruno ay parang bakal na nakahawak na sa kanyang bisig, niluluray ang munting lakas na nagkakaroon ng kapangyarihang maghimadsik laban sa gutom, sa pangamba at kabangisan.

"Bitiwan mo ako! Bitiwan mo ako!" Naisigaw na lamang ni Adong.

Ngunit hindi na niya muling narinig ang basag na tinig. Naramdaman na lamang niya ang malupit na palad ni Bruno. Natulig siya. Nahilo. At pagkaraan ng ilang sandali, hindi na niya naramdaman ang kabangisan sa kapayapaang biglang kumandong sa kanya.

Pagninilay:

     Nang aking mabasa ang kwento akoy nalungkot sa kalagayan at sa mga nangyari kay Adong Dahil sa isa syang pulubing bata na walang mga magulang na umaalaga sa kanya ako'y naawa sa kalagayan nya. kaya napag isip isip ko na kung ako ang nasakalagayan ni adong ay hindi ko makakaya kaya aking naisip na maswete ako dahil binigyan ako ni lord ng magandang buhay at hindi kagaya ng sa buhay ni adong kaya aking pahahalagahan ang mga taong nagaalaga sa akin.

Tata Selo

Ang kwentong Tata Selo ay patungkol sa isang matanda na hinangad lamang na makapagsaka sa kanilang lupa na naibenta dahil sa nagkasakit ang kanyang asawa. Nais ni Tata Selo na mapabalik ang lupa nila sa kanila pero dahil sa kawalan ng pera hindi na ito napabalik sa kanila kaya nakiusap na lang sya kay Kabesa Tano na sya na lang ang magsaka sa kanyang lupa. Hanggang isang araw na habang nagsasaka si Tata Selo kinausap sya ni Kabesa Tano na umalis na sa sinasaka nyang lupa dahil may iba ng magsasaka noon. Nakiusap si Tata Selo ngunit hindi sya pinakinggan ni Kabesa Tano kaya nagawang tagain ni Tata Selo si Kabesa Tano na syang ikinamatay nito. Kaya nakulong si Tata Selo.

Nagsimula ang kwento sa Istaked na kung saan pinagkakaguluhan ng mga tao si Tata Selo sa kadahilanang napatay nito ang Kabesang Tano na nagmamay-ari ng lupang sinasakahan ni Tata Selo, na ayon sa kanya ay pag-aari niya noon subalit naisanla niya at naembargo.

Nataga at napatay ni Tata Selo ang Kabesa sa kadahilanang pinaalis ito sa kanyang lupang sinasakahan subalit tumanggi at pinagpilitan ni Tata Selo na malakas pa siya at kaya pa niyang magsaka, subalit tinungkod ito ng tinungkod ng Kabesa sa noo paliwanag ni Tata Selo sa binatang anak ng pinakamayamang propitaryo, sa Alkalde at maging sa Hepe na nagmalupit sa kanya sa loob ng istaked na pawang mga kilala ng Kabesa.

Nang makalawang araw, dumalaw ang anak niyang si Saling na dati'y nakatira at nanilbihan sa Kabesa, subalit umuwi ito sa kadahilanang nagkasakit ito makalawang araw bago ang insindente, Nakakahabag si Tata Selo nang maisipan nalang nitong pauwiin si Saling sa kadahilang wala na silang magagawa, pinatawag si Saling nang Alkalde sa kaniyang tanggapan at pinuntahan niya iyon at hindi nakinig sa ama nito, dumating muli ang bata na dumalaw sa kanya at inutusan upang pumunta sa tanggapan ng alkalde subalit hindi ito papasukin pahayag ng bata, Hindi ito inalintana ni Tata Selo at sinabi nalang nito na "inagaw sa kanya ang lahat".

                                                       
Pagninilay:

     Sa akdang ito ako'y nalungkot sa nangyari sa sinapit ni tata selo nakulong sya dahil sa pagpatay nya kay kabesang tano nakakalungkot din ang nagawa nya iyon kay kabesang tano at hindi rin ako natuwa sa ginawa ni kabesang tano kay tata selo kaya aking napagisip isip na sa ipinakita sa akda ay umiral ang isang matinding  pagkagalit ng isang tao kaya napagtanto ko na  huwag tayong magpapadala o papairalin ang pagkagalit dahil may mga bagay tayong nagagawang hindi maganda o yung mga bagay na hindi dapat natin gawin .

Slogan, tungkol sa Mga Hudyat ng Bagong Kabihasnan

Banaag at Sikat

ni Lope K. Santos

Ang buod ng kasaysayan ng Banaag at Sikat ay lumiligid sa mga adhikain at paninindigan ng dalawang magkaibigang sina Felipe at Delfin. Si Felipe ay anak ng isang mayamang presidente ng isang bayan sa Silangan. Dahil sa kanyang pagkamuhi sa mga paraan ng pagpapayaman ng kanyang ama at sa kalupitan nito sa mga maralitang kasama sa bukid at sa mga utusan sa bahay ay tinalikdan niya ang kanilang kayamanan, pumasok na manggagawa sa isang palimbagan, at nanligaw sa isang maralita ngunit marangal na dalaga, si Tentay. Samantala, siya’y nakatira sa isang bahay ng amang-kumpil na si Don Ramon sa Maynila. Ang mga paraan ni Don Ramon sa pagpapayaman, ang kanyang mababang pagtingin sa mahihirap at ang pag-api niya sa mga pinamumunuan ay nakapagpalubha sa pagkamuhi ni Felipe sa lahat ng mayayaman at nagpapatibay sa kanyang pagiging anarkista.

Pinangarap niya ang araw na mawawala ang mga hari, punumbayan at alagad ng batas, ang lahat ng tao’y magkakapantay-pantay at magtatamasa ng lubos na kalayuan at patas na ginhawa sa buhay.

Nang pilitin ng ama na umuwi sa kanilang bayan, siya’y sumunod. Subalit itinuro niya sa mga kasama sa bukid at sa mga katulong sa bahay ang kanilang karapatan. Sa galit ng ama, siya’y pinalayas at itinakwil bilang anak. Nagbalik siya sa dating pinapasukan sa Maynila at hinikayat si Tentay na pumisan sa kanya kahit di kasal, sapagkat tutol siya sa mga seremonyas at lubos na naniniwala sa malayang pag-ibig.

Si Delfin ay hindi anarkista kundi sosyalista. Hindi niya hinangad na mawala ang pamahalaan ngunit katulad ni Felipe ay tutol siya sa pagkakaipon ng kayamanan sa ilang taong nagpapasasa sa ginhawa samantalang libu-libo ang nagugutom, nagtitiis at namamatay sa karalitaan. Tutol din siya sa pagmamana ng mga anak sa kayamanan ng mga magulang. Siya’y isang mahirap na ulilang pinalaki sa isang ale (tiya). Habang nag-aaral ng abogasya ay naglilingkod siya bilang manunulat sa isang pahayagan. Kaibigan siya at kapanalig ni Felipe, bagamat hindi kasing radikal nito.

Nais ni Felipe ang maagang pagtatamo ng kanilang layunin, sukdang ito’y daanin sa marahas na paraan, samantalang ang hangad ni Delfin ay dahan-dahang pag-akay sa mga tao upang mapawi ang kamangmangan ng masa at kasakiman ng iilang mayayaman, sa pamamagitan ng gradwal na pagpapasok sa Pilipinas ng mga simulain ng sosyalismo.

Si Don Ramon ay may dalawang anak na dalaga at isang anak na lalaking may asawa na. Ang mga dalaga’y sina Talia at Meni. Si Talia ay naibigan ng isang abogado, si Madlanglayon. Ang kasal nila’y napakarangal at napakagastos, isang bagay na para kina Felipe at Delfin ay halimbawa ng kabukulan ng sistema ng lipunan na pinangyayarihan ng mayayamang walang kapararakan kung lumustay ng salapi samantalang libu-libong mamamayan ang salat na salat sa pagkain at sa iba pang pangunahing pangangailangan sa buhay.

Sa tulong ni Felipe noong ito’y nakatira sa bahay ni Don Ramon, nakilala at naibigan ni Delfin si Meni. Si Don Ramon ay tutol sa pangingibig ni Delfin sa kanyang anak; dahil ito’y maralita, at ikalawa, dahil tahasang ipinahayag nito ang kanyang pagkasosyalista sa isang pag-uusap nilang dalawa sa isang paliguan sa Antipolo. Ang pagtutol na ito ay walang nagawa. Nakapangyari ang pag-ibig hanggang sa magbinhi ang kanilang pagmamahalan.

Nang mahalata na ni Talia at ni Madlanglayon ang kalagayan ni Meni, hindi nila ito naipaglihim kay Don Ramon. Nagalit si Don Ramon; sinaktan nito si Meni at halos patayin. Sa amuki ni Madlanglayon, pumayag si Don Ramon na ipakasal si Meni kay Delfin, Subalit nagpagawa ng isang testamento na nag-iiwan ng lahat ng kayamanan sa dalawa niyang anak; si Meni ay hindi pinagmanahan.

Si Meni ay nagtiis sa buhay-maralita sa bahay na pawid na tahanan ni Delfin. Paminsan-minsan, kung mahigpit ang pangangailangan, nagbibili siya ng mga damit o nagsasangla ng kanyang mga alahas noong dalaga pa. Ito’y labis na dinaramdam at ikinahiya ni Delfin at ng kanyang ate, subalit wala naman silang maitakip sa pangangailangan.

Sa simula, si Meni ay dinadalaw ng dalawang kapatid, lalo na si Talia, at pinadadalhan ng pera at damit. Subalit ang pagdalaw ay dumalang nang dumalang hanggang tuluyang mahinto, ay gayon din ang ipinadadalang tulong. Samantala, si Don Ramon, sa laki ng kanyang kahihiyan sa lipunan dahil sa kalapastangang ginawa ni Meni at ni Delfin, ay tumulak patungong Hapon, Estados Unidos at Europa, kasama ang isang paboritong utusan. Wala na siyang balak bumalik sa Pilipinas. Nakalimutan niya ang pagwasak na nagawa niya sa karangalan ng maraming babae na kanyang kinasama; ang tanging nagtanim sa kanyang isip ay ang pagkalugso ng sariling karangalan sa mata ng lipunan dahil sa kagagawan ni Meni.

Samantala, nagluwal ng isang sanggol na lalaki si Meni. Sa pagnanais na makapaghanda ng isang salu-salo sa binyag ng kanyang anak, susog sa mga kaugalian, si Meni ay nagsangla ng kanyang hikaw, sa kabila ng pagtutol ni Delfin na tutol sa lahat ng karangyaan. Ang ninong sa binyag ay si Felipe na hindi lamang makatanggi sa kaibigan, subalit kontra rin sa seremonyas ng pagbibinyag. Bilang anarkista ay laban siya sa lahat ng pormalismo ng lipunan. Sa karamihan ng mga pangunahing dumalo, kumbidado’t hindi, ay kamuntik nang kulangin ang handa nila Delfin, salamat na lamang at ang kusinero ay marunong ng mga taktikang nakasasagip sa gayong pangyayari.

Ang kasiyahan ng binyagan ay biglang naputol sa pagdating ng isang kablegrama na nagbabalitang si Don Ramon ay napatay ng kanyang kasamang utusan sa isang hotel sa New York. Nang idating sa daungan ang bangkay, sumalubong ang lahat ng manggagawa sa pagawaan ng tabako sa atas ni Don Felimon, kasosyo ni Don Ramon, na nagbabalang hindi pasasahurin sa susunod na Sabado ang lahat ng hindi sasalubong.

Kasama sa naghatid ng bangkay sa Pilipinas si Ruperto, ang kapatid ni Tentay na malaon nang nawawala. Pagkatapos makapaglibot sa Pilipinas, kasama ng isang Kastilang kinansalaan niya sa maliit na halaga, siya’y ipinagbili o ipinahingi sa isang kaibigang naglilingkod sa isang tripulante. Dahil dito, nakapagpalibot siya sa iba’t ibang bansa sa Aprika at Europa, at pagkatapos ay nanirahan sa Cuba at California, at sa wakas ay namalagi sa New York. Doon siya nakilala at naging kaibigan ng utusang kasama ni Don Ramon na naninirahan sa isang hotel na malapit sa bar na kanyang pinaglilingkuran. Si Ruperto ang nagsabi kay Felipe na kaya pinatay si Don Ramon ay dahil sa kalupitan nito sa kanyang kasamang utusan.

Ang libing ni Don Ramon ay naging marangya, kagaya ng kasal ni Talia. Hanggang sa libingan ay dala-dala pa ng mayamang pamilya ni Don Ramon ang ugali ng karangyaan ng pananalat at paghihirap ng maraming mamamayan. Sa libingan ay Naiwan sina Delfin at Felipe na inabot ng talipsilim sa pagpapalitan ng kuro-kuro at paniniwala.

Naalaala ni Felipe ang kaawa-awang kalagayan ng mga kasama’t utusan ng kanyang ama. Nasambit ni Delfin ang kawalang pag-asa para sa maralitang mga mamamayan habang namamalagi sa batas ang karapatan ng mga magulang na magpamana ng yaman at kapangyarihan sa mga anak. Nagunita nila ang laganap na kamangmangan at mga pamahiin, ang bulag na pananampalataya. Kakailanganin ang mahaba at walang hanggang paghihimagsik laban sa mga kasamang umiiral. Marami pang bayani ang hinihingi ang panahon. Kailangang lumaganap ang mga kaisipang sosyalista, hindi lamang sa iisang bansa kundi sa buong daigdig bago matamo ang tunay at lubos na tagumpay. Napag-usapan nina Felipe at Delfin ang kasaysayan ng anarkismo at sosyalismo – ang paglaganap nito sa Europa, sa Aprika, at sa Estados Unidos. Sinabi ni Felipe na ang ilang buhay na napuputi sa pagpapalago ng mga ideyang makamaralita ay kakaunti kung ipaparis sa napakamaraming tao na araw araw ay pinahihirapan. Subalit matigas ang paninindigan ni Delfin laban sa ano mang paraang magiging daan ng pagdanak ng dugo.

Sa kabila ng pagkakaibang ito ng kanilang paninindigan ay nagkaisa sila sa pagsasabi, sa kanilang pag-alis sa libingan, noong gumagabi na, “Tayo na: iwan nati’t palipasin ang diin ng gabi."

 Source.:http://filipino3zchs.multiply.com/journal/item/1/Banaag-at-Sikat-buod-ng-nobela?&show_interstitial=1&u=%2Fjournal%2Fitem

Pagninilay:
     
  Sa akdang ito akoy natuwa sa mga nangyari dahil kahit na iba iba ang mithiin ng tauhan ay nagkaisa rin sila para sa ikakabuti. at naisip ko na hindi magandang gumawa ka ng hindi maganda sa kapwa mo dahil hindi ito magandang ugali.

Sa Pula, Sa Puti

Mga tauhan:

kulas-mahilig mag sabong

celing-pumupusta ng palihim

sioning-ang matalik nna kaibigan ng mag sawa

castro-ang nagturo kay celing kung paano mang daya

teban-masunuri pero mahina ang ulo

maring kikay-pinagkukunan ng sabon

Sa Pula, Sa Puti

-si kulas ay isang sabungarero na halos araw araw ay laging nasa sabungan pero lagi siyang natatalo sa laban,kaya sa isip isp niya ayaw na niyang mag sabong kaylanman at ayawa niya ring makita ang sabungan..

si celing ay isang asawa ni kulas na tinatago sa kanyang asawa na si kulas na pumupusta sa sabungan upang si kulas ay matalo man siya na man ay nananalo para hindi sila maubusan ng kwarta ..

umuwi si kulas sa kanilang bahay na naka simangot . at tinanong ni celing kung bakit siya ay nakasimangot at ang sabi ni kulas natalo na naman ako ! ayoko nang mag sabong kaylanman at ayoko na rin makita ang sabungan na iyan. sabi ni ..sabi ni naman ni celing buti namn natauhan ka narin sa wakas ...

oh siya kulas aalis muna kami ni sioning pupunta lang kami kila maring kikay bibili lang kami ng mga sabong ni sioning at baka maubusan kami ni sioning;;

sige!

biglang dumating si castro -kamusta kana kulas bakit ka nanamn nakasimangot?

ang sabi namn ni kula -e;kasi lagi nalang ako natatalo sa sabungan. ilang kwarta na ang nawawala sa akin..anoh kaba kulas bakit hindi kana mag sasabong porket na talo kalang ?ang sabi ni castro

oo dahil sa natalo ako at dahil rin sa marami ng nakakatalo sa akin ang sabi namn ni kulas..

alm mo kulas may teknik ako para ako ay manalo

ano yun castro??

gusto mo bang malaman kulas?

oo!ano namn yun?

kumuha ka ng manok mo kulas .at agad namn kumuha ng manok si kulas !!

o eto na castro ung manok ko..

cge kumuha ka ng karayom

sabi namn ni kulas ano?kukuha ako ng karayom

oo pra mai pakita ko sayo kung bakit ako lagi natatalo

at agad namng kumuha ng karayom si kula at ibinigay nito kay castro

okie !!sa paahan ng manok mo ay inject natin para maging mahina .

tapos pupusta ka sa kalaban yan ang ginagawa ko

ang pintig ni castro

at ang sabi naman ni kulas di ba castro pan daraya yan

oo pero ang lahat ng kalaban mo ay nandaraya rin

sabagay ,kaylangan ko rin ng kwarta

at biglang umalis si castro at dumating si celing

bigla ring umalis si kulas para pumunta ulet sa sabungan

at si celing ay pinatawag si teban para pumusta sa sabungan ..ang sabi ni celing kay teban ay eto ang dalawang limang piso i pusta moh..

at agad naman umalis si teban upang pumaunta sa sabungan

mga ilang oras dumating si teban na nakasimangot at ang tanong ni celing teban bakit ka malungkot?at ang sagot naman ni teban kasi po natalo po tayo sa sabungan e

sabi namn ni celing okie atleast nanalo si kulas

sumunod namn si kulas bakit ka nakasimangot nanaman

ang sagot namn ni kulas e kasi natalo nanaman ako

ayaw ko na talaga mag sabong

nagtataka si celing kung saan ng galing ang kanilang perang mahigit dalawangput lima na kwarta at itoy naghihinala kay teban ngunit si teban ay hindi nagnakaw talagang natalo siya

simula noon si kulas ay hindi na nag sasabong

 Pinagkunan:http://tl.answers.com/Q/Mga_buod_ng_kwentong_sa_pula_sa_puti

Pagninilay:
    Sa akdang ito hindi ako masyadong natuwa sa ipinakita ng ilang mga tauhan sa kwento tulad ng pagsusugal ni kulas na paulit ulit ng natatalo napag isip isip ko na ang pagsususgal ay hindi magandang gawain        dahil minsan itoy ang dahilan sa pagsira sa kalagayan natin sa buhay.

Mga Hudyat ng Bagong Kabihasnan

Walang mangyayari sa balat ng lupa,

Di ma’y kagalingang iyong ninanasa.”

Kumislap ang isip ng pantas na malay

At ang sandaigdig ay naliwanagan

Nagsipamulaklak ng dunong na yaman

Ang nangagpunyaging paham na isipan;

At tayo’y nagising sa bagong kandungan

Ng pagkakasulong ng sandaigdigan!

Natuklas ng dunog na kahanga-hanga

Ang Atom na siyang panggunaw sa lupa;

Tila niloob ng Poong Bathala

Na tayo’y matapos sa sariling nasa;

Nakapabingit na sa pagkariwara

Ang ating daigdig na lutang sa luha!

Sa bagong liwanag ng pagkakasulong

Ay nangatuklasan ang lihim kahapon;

Ang mundo’y kumitid sa lipad ng dunong,

Nalakbay ang langit ng bakal na ibon,

Nasisid ang mga dagat na maalon

Ng taong palakang nagwagi sa layon!

Sa bilis ng bagong nilikhang panuklas

Narating ang buwan ng bakal na limbas;

Noon naman unang sa buwa’y lumunsad

Ang dalawang bunying astronauts na tanyag;

Subalit hindi pa lubos na matiyak

Kung ang buhay rito doo’y magluluwat.

Sa niyanig – yanig ng mundong mabilog

Kapag may malaking bombang sinusubok,

Ang ehe ng mundo, ay baka mahutok

At saka malihis sa kanyang pag-ikot,

Pag ito’y nangyari, mundo’y matatapos

Dahils sa paghinto ng kanyang pag-inog!

Hindi lamang iyan, may panganib pa ring

Ang mundo’y matapos hindi man mithiin,

Sa dalawa kayang malakas ay alin

Ang hindi magnasang ang isa’y linlangin?

Mundo’y matatapos, dapat na tantuin,

Sa sandaling biglang ang isa’y magtaksil!

May panganib pa rin sa bawat pagsubok

Ng bombang may lasong buga sa fallout;

Ito kung pumuksa sa tao’y kilabot

Higit na mabangis sa alinmang salot;

Pag ito’y kumalat ay katakut-takot,

Walang mabubuhay sa buong sinukob!

Sa ngayon, sa hanging ating nilalanghap

Ay may kahalo nang maruruming sangkap;

Kapag ito’y hindi nalunasan agad

Ay sa lason tayo mapupuksang lahat;

Kung bakit ang tao’y habang umuunlad

Saka nalalapit na lalo sa wakas!

Nang ang Hiroshima’t Nagasaki’y minsang

Bagsakan ng bombang karaniwan lamang,

Sa dalawang pook na pinaghulugan

Ay napakaraming nakitlan ng buhay;

Kung ang ibabagsak ay bombang panggunaw

Dagat na ang Hapon sa kasalukuyan!

Pag bombang agawton ang siyang ginamit

Sa Luson, Bisaya, Mindanaw, karatig,

Dahilan sa lakas na napakalabis

Ang sangkapulua’y lulubog sa tubig;

Huwag nawa sanang loobing ng langit

Na ang Santinakpa’y maglaho sa titig!

Ang pag-uunahan ng dalawang lakas

Na sa kalawakan ay magharing ganap,

Ay nagbababalang di na magluluwat

At tayo sa digma’y muling magsisiklab;

Maanong loobin ng nasa Itaas

Na huwag na sanang dumating ang wakas!

Ang Arabya, Jordan, Israel, Ehipto,

Cambodia’t Vietnam, nag-iipu-ipo;

Ang hihip ng hangin kapag di nagbago

Sa apoy ng digma’y masusunog tayo;

Lalo pag ang Tsina’y nagtaas ng ulo

At saka ang Rusya’y gumamit ng Maso!

Nais na lamugin ng Maso at Karit

Kung magagawa lang, ang lupa at langit;

Ang Agila naman sa pagpupumilit

Na siyang mauna’y hindi matahimik;

Bakit ba kung sino ang sa yama’y labis

Siyang mapangamkam, siyang mapanlupig?

Wala pang sanggol sa kasalukuyan

Sa pagbombang higit ang bilis sa ingay,

Kaya kapag tayo’y biglang sinalakay

Di makahanda nais mang lumaban;

Dahil dito kaya dapat pagsikapan

Na mapagkasundo ang sangkatauhan!

Hindi nga masamang ang Tao’y

Lalo kung may mithing dakila at tapat,

Pagkat likas lamang sa taong maghangad

Kung nasa ibaba, na siya’y mataas,

Nguni’t ang masama’y ang magpakapantas

Upang ang mabuting binuo’y iwasak!

Di dapat gumamit ng mga sandatang

Bukod sa pangwakas, may lasong kasama;

Idalangin nating magkaisa sana

Ang sangkatauhan sa mithi at pita;

Pag tayo’y nabubuklod na gintong panata

Ang sandaigdiga’y wala nang balisa!

Kapag nagkaroon ng lason sa tubig

Gayon din ang hangin na dating malinis,

Lahat ng may buhay sa Silong ng langit

Ay matatapos nang parang panaginip;

Saka lamang naman magiging tahimik

Kung dito’y wala nang mga manlulupig

Dahil dito kaya kinakailangang

Iwasabn ang imbot at mga hidwaan;

Pagsikapan nating tuparing lubusan

Ang aral na tayo ay mangan-ibigan;

Sapagka’t ang Eden ay naglaho lamang

Nang si Ada’t Eva’y lumabag sa aral!

Agawin sa kamay ng imbot at inggit

Ang kapayapaan nitong sandaigdig;

Sugpuin ang dahas at lakas ng lupit

Sa pamamagitan ng Santong Matuwid;

Ang Diyos ay gising, di ipagkakait

Ang Kanyang saklolo sa api at amis!

Kapag ang Ama nang Makapangyarihan

Ang siyang nagtanggol sa aping kat’wiran,

Hindi maglalao’t ang sangkatauhan ay

makakandon sa ang kalwalhatian;

Saka ang ligalig na sandaigdigan

Ay mahihimbing na sa katahimikan.


Pagninilay:

       Sa akdang ito akoy hindi masyadong natuwa sa ipinakita sa kwento tulad nalang sa pagimbento ng mga teknolohiya o mga bagay ay nagdulot ng hindi maganda tulag ng pagkakaroon ng gulo dahil sa mga imbensyon dahilan din nito ang isang bagay na ninanais makuha at ang pagimbento ng bagay na nagdudulot ng hindi maganda sa atin at nailalagay tayo sa pahamak kaya aking napagtanto na ang mga bagay na ating nagagawa ay dapat natin matutunan  na hindi natin makakayang pantayan ang dyos sa paglikha ng mga bagay .

Larawan ng Makabagong Teknolohiya

Liham para sa Magulang

Ang Kalupi

Mataas na ang araw nang lumbas si Aling Marta sa bakuran ng kanilang maliit na barung-barong. Aliwalawas ang kanyang mukha: sa kanyang lubog na mga mata na bahagyang pinapagdilim ng kanyang malalagong kilay ay nakakintal ang kagandahan ng kaaya-ayang umaga. At sa kanyang maninipis na labi, na bahagyang pasok sa pagkakalapat at maputla, ay naglalaro ang isang ngiti ng kasiyahan. Araw ng pagtatapos ng kanyang anak na dalaga; sa habing iyon ay tatanggapin nito ang diploma bilang katunayang natapos niya ang apat na taong inilagi sa mataas na paaralan. Ang sandaling pinakahihintay niya sa mahaba-haba rin namang panahon ng pagpapaaral ay dumating na: ang magkaroon ng isang anak na nagtapos sa high school au hindi na isang maliit na bagay sa isang mahirap na gaya niya, naisip niya. Sa mapangarapin niyang diwa ay para niyang nakikita ang kanyang anak na dalaga sa isang kasuotang puting-puti, kipkip ang isang libro at nakangiti patungo sa lalo pang mataas na hangarin sa buhay, ang makatapos sa kolehiyo, magpaunlad ng kabuhayan at sumagana. Maaaring balang araw ay magkaroon din siya ng mamanuganing may sinasabi rin naman. Nasa daan na siya ay para pa niyang naririnig ang matinis na halakhak ng kanyang anak na dalaga habang paikut-ikot nitong isinusukat sa harap ng salamin ang nabuburdahang puting damit na isusuot sa kinagabihan. Napangiti siyang muli.

Mamimili si Aling Marta. Bitbit ng isang kamay ang isang pangnang sisidlan ng kanyang pamimilhing uulamin. Habang daan, samantalang patungo sa pamilihang-bayan ng Tundo, ay mataman niyang iniisip ang mga bagay na kanyang pamimilhin. Hindi pangkaraniwan ang araw na ito at kinakailangang magkaroon silang mag-anak ng hindi pangkaraniwang pananghalian. Bibili siya ng isang matabang manok, isang kilong baboy, gulay na panahog, at dalawang piling ng saging. Bibili rin siya ng garbansos. Gustung-gusto ng kanyang magtatapos na anak ang minatamis na garbansos.

Mag-iikasiyam na ng dumating siya sa pamilihan. Sa labas pa lamang ay naririnig na niya ang di-magkamayaw na ingay na nagbubuhat sa loob, ang ingay ng mga magbabangos na pakanta pang isinisigaw ang halaga ng kanilang paninda, ang sali-salitang tawaran ng mga mamimili. Linggo ng umaga at ang palengke ay siksikan. Sa harapan niya piniling magdaan. Ang lugal ng magmamanok ay nasa dulo ng pamilihan at sa panggitnang lagusan siya daraan upang magdaan tuloy sa tindahan ng mga tuyong paninda at bumili ng mantika. Nang dumating siya sa panggitnang pasilyo at umakmang hahakbang na papasok ay siyang palabas na humahangos ng isang batang lalaki, at ang kanilang pagbabangga ay muntik na niyang ikabuwal. Ang siko ng bata ay tumama sa kanyang kaliwang dibdib.

“Ano ka ba?” ang bulyaw ni Aling Marta. “Kaysikip na nga ng daraanan ay patakbo ka pa kung lumabas!”

Ang bata ay nakapantalon ng maruming maong na sa kahabaan ay pinag-ilang lilis ang laylayan. Nakasuot ito ng libaging kasimeta, punit mula sa balikat hangang pusod, na ikinalitaw ng kanyang butuhan at maruming dibdib. Natiyak ni Aling Marta na ang bata ay anak-mahirap.

“Pasensiya na kayo, ale,” ang sabi ng bata. Hawak nito ang isang maliit na bangos–tagbebeinte, sa loob-loob ni Aling Marta. Ang bata ay takot na nakatingin sa kanya. “Hindi ko ho kayo sinasadya. Nagmamadali ho ako, e.”

“Pasensiya!” sabi ni Aling Marta. “Kung lahat ng kawalang-ingat mo ay pagpapasensiyahan nang pagpapasensiyahan ay makakapatay ka ng tao.”

Agad siyang tumalikod at tuluy-tuloy na pumuasok. Paano’t paano man, naisip niya, ay ako ang huling nakapangusap. Higit kong daramdamin kung ako na itong nagawan ng di-mabuti ay sa kanya pa manggagaling ang huling salita. Mataman niyang inisip kung may iba pang nakakita sa nangyari. Marahas ang kanyang pagkakapagsalita sa bata at maaaring may kakilala siya na nagdaraan na nakarinig sa kanyang mga sinasabi. Dumating siya sa tindahan ng mga tuyong paninda at bumuli ng isang kartong mantika.

“Tumataba yata kayo, Aling Godyang,” ang bati niya sa may kagulangan nang tindera na siyang nakaugaliang bilhan. Nakatangi siya at ang babae ay ngumiti rin.

“Tila nga ho,” ani Aling Godyang. “Tila ho nahihiyang ako sa pagtitinda.”

Natawa si Aling Marat at pagkaraan ay dumukot sa bulsa ng kanyang bestido upang magbayad. Saglit na nangulimlim ang kanyang mukha at ang ngiti sa maninipis niyang labi ay nawala. Wala ang kanyang kalupi! Napansin ng kaharap ang kanyang anyo.

“Bakit no?” anito.

“E ... e, nawawala ho ang aking pitaka,” wala sa loob na sagot ni Aling Marta.

“Ku, e, magkano ho naman ang laman?” ang tanong ng babae.

“Ang tanda niyang laman ng kanyang kalupi ay pitumpong piso na siyang bigay na sahod ng kanyang asawa nang sinundang gabi, Sabado. Ngunit aywan ba niya kung bakit ang di pa ma’y nakikiramay nang tono ng nagtatanong ay nakapagpalaki ng kanyang loob upang sabihin, “E, sandaan at sampung piso.”

Nanatili siya sa pagkakatayo nang ilang saglit, wari’y tinakasan ng lakas, nag-iisip ng mga nakaraang pangyayari. Mayamaya ay parang kidlat na gumuhit sa kanyang alaala ang gusgusing batang kanyang nakabangga. Tumama ang siko nito sa kanyang dibdib, sa kanyang katawan! Dali-dali siyang tumalikod at patakbong lumabas. Hindi pa marahil iyon nakalalayo; may ialng sandali pa lamang ang nakararaan. Inisip niya kung ang kasuotan nito na maaari niyang pagkilanlan, ang tabas ng mukha, ang gupit, ang tindig. Sa labas, sa harap ng palengke na kinaroroonan ng ilang tindahang maliliit at ng mangilan-ngilang namimili at mga batang panakaw na nagtitinda ng gulay, ay nagpalinga-linga siya. Patakbo uli siyang lumakad, sa harap ng mga bilao ng gulay na halos mayapakan na niya sa pagmamadali, at sa gawing dulo ng pusisyon, na di-kalayuan sa natatanaw niyang karatig na outpost ng mga pulis, ay nakita niya ang kanyang hinahanap. Nakatayo ito sa harap ng isang bilao ng kangkong at sa malas niya ay tumatawad. Hindi siya maaaring magkamali: ang wakwak na kamiseta nito at ang mahabang pantalon na wari’y salawal ding ginagamit ng kanyang ama, ay sapat nang palatandaan upang ito ay madaling makilala. At ang hawak nitong bangos ng tigbebeinte.

Maliksi siyang lumapit at binatak ang bata sa liig.

“Nakita rin kita!” ang sabi niyang humihingal. “Ikaw ang dumukot ng pitaka ko, ano? Huwang kang magkakaila!”

Tiyakan ang kanyang pagkakapagsalita; ibig niyang sa pagkalito ng bata sa pag-aappuhap ng isasagot ay masukol niyang buung-buo. Ngunit ang bata ay mahinahong sumagot:

“Ano hong pitaka?” ang sabi ng bata. “Wala ho akong kinukuhang pintaka sa inyo.”

“Anong wala!” pasinghal na sa abi ni Aling Marta. “Ikaw nga ang dumukot ng pitaka ko at wala nang iba. Kunwa pa’y binangga mo ako, ano, ha? Magaling, magaling ang sistema ninyong iyan. Kikita nga kayo rito sa palengke.”

Marami nang nakapaligid sa kanila, mga batang nagtitinda, lalaki at babaing mamimili. Hinigpitan ni Aling Marta ang pagkakahawak sa liig ng bata at ito’y pilit na iniharap sa karamihan.

“Aba, kangina ba namang pumapasok ako sa palengke, e, banggain ako,” ang sabi niya. “Nang magbabayad na ako ng pinamili ko’t kapain ko ang bulsa ko, e, wala nang laman!”

“Ang mabuti ho’y ipapulis ninyo,” sabing nakalabi ng isang babaing nakikinig. “Talagang dito ho sa palengke’y maraming naglipanang batang gaya niyan.’

“Tena,” ang sabi ni Aling Marta sa bata. “Sumama ka sa akin.”

“Bakit ho, saan ninyo ‘ko dadalhin?”

“Saan sa akala mo?” sabi ni Aling Marta at pinisil ang liig ng bata. “Ibibigay kita sa pulis. Ipabibilanggo kita kapag di mo inilabas ang dinukot mo sa akin.”

Pilit na nagwawala ang bata; ipinamulsa niya ang hawak na bangos upang dalawahing-kamay ang pag-aalis sa mabutong mga daliri ni Aling Marta na tila kawad sa pagkakasal sa kanyang liig. May luha nang nakapamintana sa kanyang mga mata at ang uhog at laway ay sabay na umaagos sa kanyang liig. Buhat at sa likuran ng mga manonood ay lumapit ang isang pulis, na tanod sa mga pagkakataong tulad niyon, at nang ito ay malapit ay sinimulan ni Aling Marta ang pagsusumbong.

“Nasiguro ko hong siya dahil sa, nang ako’y kanyang banggain, e, naramdaman ko ang kanyang kamay sa aking bulsa,” patapos niyang pagsusumbong. “Hindi ko lang ho naino kaagad pangkat ako’y nagmamadali.”

Tiningnang matagal ng pulis ang bata, ang maruming saplot nito at sinimulang mangapkap. Sa bulsa ng bata, na sa pagdating ng pulis ay tuluyan nang umiyak, au lumabas ang isang maruming panyolito, basa ng uhog at tadtad ng sulsi, diyes sentemos na papel at ang tigbebeinteng bangos.

“Natitiyak ho ba ninyong talaga na siya ang dumukot ng inyong pitaka?” ang tanong ng pulis kay Aling Marta.

“Siya ho at wala nang iba,” ang sagot ni Aling Marta.

“Saan mo dinala ang dinukot mo sa aling ito?” mabalasik na tanong ng pulis sa bata. “Magsabi ka ng tatoo, kung di ay dadalhin kita.”

“Wala ho akong dinukot na maski ano sa kanya,” sisiguk-sigok na sagot ng bata. “Maski kapkapan ninyo ‘ko nang kapkapan, e, wala kayong makukuha sa akin. Hindi ho ako mandurukot.”

“Maski kapkapan!” sabad ni Aling Marta. “Ano pa ang kakapkapin namin sa iyo kung ang pitaka ko, e, naipasa mo na sa kapwa mong mandurukot! O, ano, hindi ba ganoon kayong mga tekas kung lumakad ... isa-isa, dala-dalawa, tatlu-tatlo. Ku, ang mabuti ho yata, mamang pulis, e, ituloy na natin iyan sa kuwartel. Baka roon matutong matakot iyan at magsabi ng totoo.”

Tumindig ang pulis. “Hindi natin karaka-rakang madadala ito nang walang evidencia. Kinakailangang kahit paano’y magkaroon tayo ng maihaharap na katibayang siya nga ang dumukot ng iyong kuwarta. Papaano ho kung hindi siya?”

“E, anompang evidencia ang hinahanap mo?” ang sabi ni Aling Marta na nakalimutan ang pamumupo. “Sinasabi ko nang binangga akong pasadya, at naramdaman ko ang kanyang kamay sa aking bulsa. Ano pa?”

Sa bata nakatingin ang pulis na wari’y nag-iisip ng dapat niyang gawin; maya-maya’y muling naupo at dumukot ng isang lapis at isang maliit na kuwaderno sa kanyang bulya.

“Ano ang pangalan mo?” ang tanong niya sa bata.

“Andres Reyes po.”

“Saan ka nakatira?” ang muling tanong ng pulis.

Lumingon ang bata sa kanyang paligid, inisa-isa ang mga mukhang nakatunghay sa kanya. “Wala ho kaming bahay,” ang sagot. “Ang tatay ko ho, e, me sakit at kami ho, kung minsan, ay sa bahay ng Tiyag Ines ko nakatira sa Blumentritt, kung minsan naman ho, e, sa mga lola ko sa Kiyapo at kung minsan naman ho, e, sa bahay ng kapatid ng nanay ko rito sa Tundo. Inutusan nga lang ho niya akong bumili ng ulam, para mamayang tanghali.”

“Samakatuwid ay dito kayang mag-ama nakatira ngayon sa Tundo?” ang tanong ng pulis.

“Oho,” ang sagot ng bata, “pero hindi ko nga lang ho alam ang kalye at numero ng bahay dahil sa noong makalawa lang kami lumipat at saka hindi ho ako marunong bumasa, e.”

Ang walang kawawaang tanong at sagot na naririnig ni Aling Marta ay nakabagot sa kanyang pandinig; sa palagay ba niya ay para-para silang walang mararating. Lumalaon ay dumarami ang tao sa kanilang paligid at ang pulis na umuusig ay tila siyang-siya sa kanyang pagtatanong at pagsusulat sa kuwaderno. Nakaramdam siya ng pagkainis.

“Ang mabuti ho yata dalhin na antin iyan kung dadalhin,” ang sabi niya. “Pinagkakaguluhan lamang tayo ng mga tao rito ay wala namang nangyayari. Kung hindi naman ninyo kaya ay sabihin ninyo at tatawag ako ng ibang pulis.”

“Hirap sa inyo, e, sabad kayo nang sabad, e,” ang sabi ng pulis. “Buweno, kung gusti n’yong dalhin ngayon din ang batang ito, pati kayo ay sumama sa akin sa kuwartel. Doon n’yp sabihin ang gusto n’yong sabihin. At doon n’yo gawin ang gusto n’yong gawin.”

Inakbayan nito ang bata at inilakad na patungo sa outpost, kasunod ang di umiimik na si Aling Marta at ang isang hugos na tao na ilan ay ngingiti-ngiti habang silang tatlo ay minamasdan. Sa harap ng outpost ay huminto ang pulis.

“Maghintay kayo rito sandali at tatawag ako sa kuwartel para pahalili,” ang sabi sa kanya at pumasok.

Naiwan siya sa harap ng bata, na ngayon ay tila maamong kordero sa pagkakatungo, sisiguk-sigok, nilalaro ng mga payat na daliri ang ulo ng tangang bangos. Luminga-linga siya. Tanghali na; iilan-ilan na lamang ang nakikita niyang pumapasok sa palengke. Inisip niya kung ilang oras pa ang kinakailangan niyang ipaghintay bago siya makauwi: dalawa, tatlo, o maaaring sa hapon na. Naalaala niya ang kanyang anak na dalagang magtatapos, ang kanyang asawa na kaipala ay naiinip na sa paghihintay; at para niyang narinig ang sasabihin nito kung siya’y uuwi na walang dlang ano man, walang dala at walang pera. Nagsiklab ang poot sa kanya na kangina pa nagpupuyos sa kanyang dibdib; may kung anong sumulak sa kanyang ulo; mandi’y gagahanip ang tingin niya sa batang kaharap. Hinwakan niya ito sa isang bisig, at sa pagdidilim ng kanyang paningin, ay pabalinghat niyang pinilipit sa likod nito.

“Tinamaan ka ng lintik na bata ka!” ang sabi niyang pinanginginigan ng laman. “Kung walang binabaing pulis na makapagpapaamin sa iyo, e, ako ang gagawa ng ikakaamin mo! Saan mo dinala ang dinukot mo sa ‘kin? Saan?”

Napihiyaw ang bata sa sakit; ang bisig nito ay halos napaabot ni Aling Marta sa knayng balikat sa likod. Ang mga nanonood ay para-parang nangapatdan ng dila upang makapagsalita ng pagtutol. Ang kaliwang kamay ni Aling Marta ay pakabig na nakapaikot sa baba ng bata; sinapo ito ng bata ng kanyang kamay at nang mailapit sa kanyang bibig ang buong panggigigil na kinagat.

Hindi niya gustong tumakbo; halos mabali ang kanyang siko at ang nais lamang niya ay makaalpas sa matitigas na bisig ni Aling Marta; ngunit ngayon, nang siya ay bitiwan ng nasaktang si Aling Marta at makalayong papaurong, ay naalala niya ang kalayaan, kalayaan kay Aling Marta at sa dumarakip na pulis, at siya ay humanap ng malulusutan at nang makakita ay walang lingon-likod na tumakbo, patungo sa ibayo ng maluwang na daan. Bahagya na niyang narinig ang mahahayap na salitang binitiwan ng humahabol na si Aling Marta, ang sigaw ng pulis at ang sumunod na tilian ng mga babae; bahagya nang umabot sa kanyang pandinig ang malakas na busina ng isang humahagibis na sasakyan. Sa isang sandali ay nagdilin sa kanya ang buong paligid at sa pagmumulat na mula ng kanyang paningin, sa pagbabalik ng kanyang ulirat, ay wala na siyang nakita kundi ang madidilim na anino ng mga mukhang nakatunghay sa kanyang lupaypay at duguang katawan.

Hindi umiimik si Aling Marta habng minamasdan ang bata. Maputla ang kulay ng kanyang mukha at aywan ba niya at pati siya ay tila pinanawan ng lakas. Malamig na pawis ang gumigiti sa kanyang noo at ang tuhod niya ay parang nangangalog. Hindi siya kapag-angat ng paningin; sa palagay ba niya ay sa kanya nakatuon ang paningin ng lahat at siya ang binubuntunan ng sisi. Bakit ba ako manganganino sa kanila? Pinipilit niyang usalin sa sarili. Ginawa ko lamang ang dapat gawin ninuman at nalalaman ng lahat na ang nangyaring ito’y pagbabayad lamang ng bata sa kanyang nagawang kasalanan.

Ang pulis ay nakabalik na sa outpost at sa isang ospital na tumatawag. Ang bata ay napagtulungan ng ilan na buhatin sa bangketa upang doon pagyamanin at ipaghintay ng ambulansiya kung aabot pa. Ang kalahati ng kanyang katawan, ang dakong ibaba, ay natatakpan ng diyaryo at ang gulanit niyang kamiseta ay tuluyan nang nawalat sa kanyang katawan. Makailang sandali pa, pagdating ng pulis, ay pamuling nagmulat ito sa paningin at ang mga mata ay ipinako sa maputlang mukha ni Aling Marta.

“Maski kapkapan n’yo ako, e, wala kayong makukuha sa akin,” ang sabing pagatul-gatol na nilalabasan ng dugo sa ilong. “Hindi ko kinukuha ang inyong pitaka.”

May kung anong malamig ang naramdaman ni Aling Martang gumapang sa kanyang katawan. Ang bata ay pilit na nagsasabi ng kanyang pahimakas. Ilang sandali pa ay lumungayngay ang ulo nito at nang pulsuhan ng isang naroroon ay marahan itong napailing. Patay na, naisaloob ni Aling Marta sa kanyang sarili.

“Patay na ang dumukot ng kuwarta ninyo,” matabang na sabi ng pulis sa kanyang. Nakatayo ito sa kanyang tabi at hawak na naman ang kanyang kuwarderno at lapis. “Siguro’y matutuwa na kayo niyan.”

“Sa palagay kaya ninyo ay may sasagutin ako sa nangyari?” ang tanong ni Aling Marta.

“Wala naman sa palagay ko,” ang sagot ng pulis. “Kung may mananagot niyan ay walang iba kundi ang pobreng tsuper. Wala rin kayong sasagutin sa pagpapalibing. Tsuper na rin ang mananagot niyan.”

May himig pangungutya ang tinig ng pulis.

“Makakaalis na po ako?” tanong ni Aling Marta.

“Maari na,” sabi ng pulis. “Lamang ay kinakailangan ninyong iwan sa akin ang inyong pangalan at deriksiyon ng iyong bahay upang kung mangailangan ng ulat ng pag-aayos ay mahingan namin kayo ng ulat.”

Ibinigay ni Aling Marta ang kanyang pangalan at tinitirhan at pagkatapos ay tuwid ang tinging lumayo sa karamihan. Para pa siyang nanghihina at magulung-magulo ang kanyang isip; Sali-salimuot ng alalahanin ang nagsasalimbayan sa kanyang diwa. Lumakad siya ngayon ng walang tiyak na patutunguhan. Naalaala niya ang kanyang anak na ga-graduate, ang ulam na dapat niyang iuwi na, sana’y naiuwi na, at ang nananalim, nangungutyang mga mata ng kanyang asawa sa sandaling malaman nito ang pagkawala ng pera. Magtatanong iyon, magagalit, hanggang sa siya ay mapilitang sumagot. Magpapalitan sila ng nahahayap na mapilitang sumagot. Magpapalitan sila ng mahahayap na pangungusap, sisihan, tungayawan, at ang anak niyang ga-graduate ay magpapalahaw ng panangis hanggang sa sila ay puntahan at payapain ng mga kapitbahay. Katakut-takot ng gulo at kahihiyan! sa loob-loob ni Aling Marta, at hindi sinasadya ay muling nadako ang pinag-uulapang diwa sa bangkay ng batang natatakpan ng diyaryo, na siyang pinagmulan ng lahat.

Kung hindi sa tinamaan na lintik na iyon ay hindi ako masusuot sa suliraning ito, usal niya sa sarili. Kasi’y umbi, walang pinag-aralan, maruming palaboy ng kapalarang umaasa sa tabi ng iba. Mabuti nga sa kanya!

Kinakailangan niyang kumilos, umisip ng paraan. Kinakailangang kahit papaano’y makapag-uwi siya ng ulam sa pananghalian. Pagkakain ng kanyang asawa ay malamig na ang kukote nito at saka ... saka niya sasabihin ang pagkawala ng pera. Maaaring magalit ito at ipamukha sa kanya, tulad ng madalas sabihin nito, na ang lahat ay dahil sa mabilis niyang paghahangad na makapagdala ng labis na salaping ipamimili, upang makapamburot at maipamata sa kapwa na sila ay hindi naghihirap, ngunit lahat ay titiisin niya, hindi siya kikibo. Ililingid din niya ang nangyaring sakuna sa bata; ayaw ng kanyang asawa ng iskandalo at ano mang pangangatwirang gawin niya ay siya rin ang sisisihin nito sa dakong huli; at kung sakali’t darating ang pulis na kukuha ng ulat ay ililihim niya ito. At tungkol sa ulam, mangungutang siya ng pera sa tindahan ni Aling Goryang at iyon ang kanyang ipamimili; nasabi niya rito na ang nawala niyang pera ay isang daan at sampung piso at ang halagang iyon ay napakalaki na upang ang lima o sampung piso ay ipagkait nito sa kanya bilang panakip. Hindi iyon makapahihindi. May ngiti ng kasiyahang naglalaro sa maninipis na labi ng Aling Marta nang ipihit niya ang kanyang mga paa patungong pamilihan.

Tanghali na nang siya ay makauwi. Sa daan pa lamang, bago siya pumasok sa tarangkahan, ay natatanaw na niya ang kanyang anak na dalaga na nakapamintana sa kanilang barung-barong. Nakangiti ito at siya ang minamasdan, ngunit nang malapit na siya at makita ang dala ay napangunot-noo, lumingon sa loob sa kabahayan at may tinawag. Sumungaw ang payat na mukha ng kanyang asawa.

“Saan ka kumuha ng ipinamili mo niyan, Nana?” ang sabi ng kanyang anak na ga-graduate.

“E ... e,” hindi magkantututong sagot ni Aling Marta. “Saa pa kundi sa aking pitaka.”

Nagkatinginan ang mag-ama. “Ngunit, Marta,” ang sabi ng kanyang asawa, “ang pitaka mo, e, naiwan mo! Kanginang bago ka umalis ay kinuha ko iyon sa bulsa ng iyong bestidong nakasabit at kumuha ako ng pambili ng tabako, pero nakalimutan kong isauli. Saan ka kumuha ng ipinamili mo niyan?”

Biglang-bigla, anaki’y kidlat na gumuhit sa karimlan, nagbalik sa gumita ni Aling Marta ang larawan ng isang batang payat, duguan ang katawan at natatakpan ng diyaryo, at para niyang narinig ang mahina at gumagaralgal na tinig nito: Maski kapkapan niyo ako, e, wala kayong makukuha sa ‘kin. Saglit siyang natigilan sa pagpanhik sa hagdanan; para siyang pinangangapusan ng hininga at sa palagay ba niya ay umiikot ang kanyang buong paligid; at bago siya tuluyang nawalan ng ulirat ay wala siyang narinig kundi ang papanaog na yabag ng kanyang asawa’t anak, at ang papaliit at lumalabong salitang: Bakit kaya? Bakit kaya?

Pinagkunan:http://filipino3zchs.multiply.com/journal/item/2





 Pagninilay:

  Matapos kong malaman ang istorya ng akdang Ang kalupi ay nalungkot ako sa sinapit ng batang lalaki na si  Andres dahil sa bandang huli ay namatay sya dahil sa nasagasaan sya ng isang sasakyan . nakakalungkot yung pangyayaring iyon dahil namatay sya ng walang kasalanan at dahil sa maling pagbintang sakanya. kaya aking naisip na  ang hindi panghuhusga o pamimintang sa tao na maling kasiguruhan ay nagdudulot sa atin ng kasamaan.